Dziecko do prawidłowego rozwoju potrzebuje poczucia sprawczości i możności decydowania o sobie, w przeciwnym razie może rozwijać się nieprawidłowo i kształcić w sobie poczucie niższości. Kto się zgadza?

Na pewno z tą teorią zgadza się Alfred Adler, który był austriackim psychologiem żyjącym na przełomie XIX i XX wieku. Jest on twórcą teorii psychologii indywidualnej. Według tej teorii to poczucie niższości jest siłą napędową, a człowiek jest całością, zarówno pod względem psychologiczno-społecznym, jak i fizycznym, i nie może być rozpatrywany inaczej.

U podstaw tej teorii leży przeświadczenie, że aby zrozumieć charakter dziecka, należy sięgnąć do najwcześniejszych lat jego dzieciństwa. Przez brak możności decydowania o sobie, bezbronność i bycie zmuszonym do uległości w stosunku do decyzji osób starszych dziecko czuje niższość w stosunku do dorosłych. Według Adlera, jeśli dziecko było rozpieszczane lub zawstydzane, to mogą pojawić się u niego kompleksy, wtedy jego wyobrażenia i wspomnienia z dzieciństwa, często nieświadomie, skupiają się wokół poczucia niższości. Takie poczucie wpływa na całą percepcję świata i rzutuje na dorosłe decyzje i zachowania, hamując rozwój.

Zanim dziecko sprawia kłopoty, to samo je ma.

Dziecko może próbować poradzić sobie z tą sytuacją na dwa sposoby. Po pierwsze może gromadzić wiedzę i doświadczenie, które przyspieszy proces usamodzielniania. Z drugiej strony dziecko może próbować osiągać swoje cele, wykorzystując swoje słabe strony. Adler był przekonany, że drogą do właściwego rozwoju są demokratyczne relacje w rodzinie oraz unikanie kar cielesnych. Uważał, że rodzice powinni znaleźć złoty środek pomiędzy pobłażaniem dzieciom a lekceważeniem ich. Psycholog uważał, że kolejność urodzeń w rodzinie jest decydująca, jeśli chodzi o cechy charakteru. Jedynacy i pierworodni mają mieć lepsze predyspozycje do osiągania sukcesów w życiu.

Zadaniem wychowania, według Adlera, jest rozwijanie w dziecku potrzeb społecznych i budowanie poczucia, że właściwym środkiem kompensacji kompleksu niższości jest poczucie wspólnoty i własnej wartości społecznej. Psychologia indywidualna wyraźnie zakłada, że dziecko poza społeczeństwem nie może się prawidłowo rozwijać.

Czy zgadzacie się z tym, co twierdził Adler? Czy dziecko powinno mieć prawo do wyrażania własnego zdania i decydowania o sobie?